مهندسی مکانیک را شاید بتوان جامع ترین رشته مهندسی از دیدگاه تنوع موضوعات تحت پوشش به شمار آورد. زیرا رشته مهندسی مکانیک دربرگیرنده تمامی علوم و فنونی است که با تبدیل حرکت و انجام کار ، تولید و ساخت قطعات و ماشین آلات و به کارگیری مواد گوناگون در ساخت آنها و همچنین طراحی و کنترل سیستمهای مکانیکی ، حرارتی و سیالاتی و پزشکی مرتبط میباشد. به عبارت دیگر محاسبات فنی ، مدل سازی و شبیه سازی ، طراحی و تهیه نقشهها ، تدوین روش ساخت، تولید و آزمایش تمامی ماشین آلات و تأسیسات موجود در دنیا، با تکیه بر تواناییهای مهندسان مکانیک انجام میگیرد.
رشته مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی ارشد از گرایش های مختف و متنوعی برخوردار است که هر یک زمینه های تخصصی خود را دارند.
یک قطعه باید به چه روشی ساخته شود تا دارای تولیدی سریع و ارزان و همچنین کیفیت مناسب و وقت و کارایی مطلوب باشد؟ پاسخ به این سوال مهم بر عهده مهندسان گرایش ساخت و تولید است. گرایش ساخت و تولید به زمینه های کاربردی مهندسی مکانیک می پردازد و مهندس این گرایش در زمینه شکل دادن فلزات، طراحی و قالب ها و ساخت قطعه های گوناگون فعالیت می کند.
گرایش طراحی کاربردی به بررسی انواع نیروها، حرکتها و تأثیر آنها بر اجزاء مختلف ماشین میپردازد. در واقع مهندس طراحی جامدات با توجه به نیازهای جامعه، دستگاهها و ماشینهای مختلف را طراحی میکند. هر ماشین از دو قسمت متحرک و ثابت تشکیل شده است . حال بررسی این مطلب که حرکت مورد نیاز ماشین از چه راهی تأمین شده و چگونه از منبع تولید به جایگاه مورد استفاده انتقال پیدا کند و بالاخره چگونه از این حرکت استفاده گردد تا بیشترین بازدهی را داشته باشد، در حیطه وظایف مهندسی طراحی جامدات است.همچنین ابداع و پیش بینی دستگاه تنظیم ماشین آلات نیز از مسایل مطرح در این گرایش میباشد.
در واقع مهندس طراح جامدات باید تمامی نیروها و گشتاورهایی را که به هر عضو ماشین وارد میشود بررسی کرده و بهترین حالت قطعه مورد نظر را برای تمامی آن نیروها و گشتاورها و همچنین برای داشتن بهترین کارایی به دست آورده و کارایی مناسب آن قطعه را در زمان طولانی تضمین کند.طراحی سیستم، طراحی ماشین های تراش، فرز، چاپ و قسمتهای تعلیق ، سیستمهای انتقال قدرت و دینامیک یک خودرو ، توسط مهندسان این گرایش طراحی میشود . همچنین یک هواپیما قسمتهای مربوط به فرود ، پرواز، کنترل پرواز به نحوی مربوط به طراحی جامدات میگردد.
گرایش تبدیل انرژی به مسایل مربوط به حرارت و سیالات میپردازد . به عبارت دیگر در این رشته عوامل موثر بر خواص مختلف حرکت سیال مطالعه شده و اثر عبور سیال بر محیط محل عبور مانند نیروهایی که در اثر عبور خود در محل ایجاد میکند و یا طولهای ناشی از اثر افزایش و یا کاهش دما در اعضای مختلف یک دستگاه ، بررسی میشود. این گرایش به تحلیل حرارت و سیالات می پردازد و وظیفهاش تحلیل و طراحی سیستمها از دیدگاه حرارتی و سیالاتی است . برای مثال در طراحی یک موتور احتراق داخلی، مسائل مربوط به تبدیل حرارت و انرژی ، انتقال حرارت، حفظ موتور در حرارت مناسب و سرد نگه داشتن موتور توسط یک مهندس مکانیک تبدیل انرژی بررسی می شود. همچنین مسایل مربوط به تأسیسات ساختمان و راکتورها، انتقال آب ، نفت و گاز ، طراحی نیروگاههای مختلف، طراحی توربو ماشینها ( ماشینهای دوار) مثل توربینهای بخار، توربینهای گاز به گرایش سیالات مربوط میشود. دانشجویان این گرایش در زمینه تهویه مطبوع، دستگاههای آب و فاضلاب و گرم کننده ساختمانها و به طور کلی مباحث « تأسیساتی » نیز مطالعه میکنند. در ضمن در این رشته مباحث مربوط به طراحی نیروگاهها، موتورهای احتراق داخلی و طراحی انواع موتورهای درون سوز اتومیبلها مطالعه میگردد.
مکاترونیک تفکری جدید در طراحی و تولید محصولات صنعتی با ترکیبی توامان از مهندسی مکانیک، الکترونیک، کامپیوتر، سیستم های کنترل و فناوری اطلاعات است. مکاترونیک به مهندسان این توان را میدهد تا با یکپارچه سازی حوزه های تخصصی یاد شده، از اولین مراحل طراحی و تولید ، به خلق محصولاتی با کیفیت بهتر ، قابلیت اعتماد بالاتر ، هزینه کمتر و در زمان کوتاه تر بیاندیشند.
این رشته ترکیبی از رشته های مهندسی و پزشکی است و به بهبود کیفیت سلامت انسان و مراقبت های بهداشتی کمک می کند. این علم نه تنها شامل ساختار عضلاتی، حرکتی و استخوان ها است بلکه شامل چگونگی عملکرد گردش خون، کلیه ها و سایر اعضاء بدن انسان ها، حیوانات و حتی سلول های گیاهان هم می شود. این علم تعاملی بین مکانیک و سیستم های بیولوژیکی برای در نظر گرفتن موقعیت حرکتی اعضایی مانند زانو، شانه، پا، دست و … است. دانشجویان گرایش بیو مکانیک در دوران تحصیل خود با مباحثی مانند چگونگی ساخت اندام های مصنوعی، دستگاه های تقویت دست و انگشتان دست، ویلچر و دیگر دستگاه های توانبخشی نیز آشنا می شوند و در حوزه های جامداتی مثل ستون فقرات، سیالاتی مثل گردش خون، بیومکانیک راه رفتن، رباتیک، ارتز و پروتز، بیومکانیک بافت، رباتیک، مهندسی ورزش و … می توانند فعالیت داشته باشند.
از دیگر گرایش های مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی ارشد عبارتند از:
گرایش سیستمهای دینامیکی خودرو به بررسی رفتار حرکتی و پویایی خودرو میپردازد. در این حوزه موضوعاتی مانند کنترل پایداری، تعلیق، ترمز و سیستمهای فرمان مورد مطالعه قرار میگیرند. فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند در صنایع خودروسازی، مراکز تحقیق و توسعه و شرکتهای طراحی سیستمهای کنترل فعالیت کنند و نقش مهمی در ارتقای ایمنی و راحتی خودرو داشته باشند.
این گرایش بر طراحی بدنه و ساختار خودرو با تأکید بر استحکام، ایمنی و سبکسازی تمرکز دارد. دانشجویان با تحلیل سازهای، طراحی صنعتی و بهینهسازی مواد آشنا میشوند.
بازار کار این گرایش در صنایع خودروسازی، قطعهسازی و شرکتهای طراحی صنعتی گسترده است و فارغالتحصیلان میتوانند در پروژههای بهبود کیفیت و کاهش مصرف سوخت نقشآفرینی کنند.
گرایش قوای محرکه خودرو به طراحی و بهبود موتورهای درونسوز، سیستمهای انتقال قدرت و فناوریهای نوین مانند موتورهای هیبریدی و برقی میپردازد. دانشجویان در این گرایش با مباحثی همچون ترمودینامیک، احتراق و طراحی موتور آشنا میشوند. فارغالتحصیلان میتوانند در مراکز تحقیقاتی، شرکتهای خودروسازی و صنایع مرتبط با انرژی و سوخت فعالیت کنند و به توسعه فناوریهای پاک کمک نمایند.
این گرایش به مطالعه تولید، توزیع و بهینهسازی مصرف انرژی اختصاص دارد. موضوعاتی مانند انرژیهای تجدیدپذیر، سیستمهای حرارتی و مدیریت انرژی در این حوزه بررسی میشوند. فارغالتحصیلان میتوانند در صنایع نفت و گاز، نیروگاهها، شرکتهای انرژیهای نو و نهادهای برنامهریزی انرژی فعالیت کنند.
گرایش مهندسی دریا بر طراحی، ساخت و نگهداری سازهها و تجهیزات دریایی مانند کشتیها، زیرساختهای ساحلی و سکوی نفتی تمرکز دارد. این گرایش با ترکیب مکانیک سیالات، سازه و دینامیک کاربرد گستردهای در صنایع دریایی دارد. فارغالتحصیلان میتوانند در صنایع کشتیسازی، سازمان بنادر و دریانوردی و پروژههای فراساحلی مشغول به کار شوند.
گرایش مهندسی ورزش به کاربرد اصول مکانیک و بیومکانیک در تحلیل حرکات ورزشی و طراحی تجهیزات ورزشی میپردازد. این گرایش کمک میکند عملکرد ورزشکاران بهینه شده و خطر آسیبهای ورزشی کاهش یابد. فارغالتحصیلان میتوانند در مراکز تحقیقات ورزشی، صنایع تولید تجهیزات ورزشی و کلینیکهای بیومکانیک فعالیت کنند.
اگر به دنبال برنامهریزی دقیق و تدریس تخصصی هستید، شرکت در دورههای مرتبط با کنکور ارشد مهندسی شیمی میتواند شانس قبولی شما را بالا ببرد.
رسیدن به آمادگی لازم برای دکتری مهندسی مکانیک مستلزم تسلط بر تحلیلهای پیشرفته، مفاهیم تخصصی و مهارتهای پژوهشی است، و دورههای ساختارمند ماهان تحصیلات با ارائه آموزشهای دقیق و منابع معتبر میتواند مسیر موفقیت شما را هدفمندتر و مؤثرتر کند.
برنامه درسی کلاس های آمادگی کنکور کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک و بیومکانیک موسسه آموزش عالی آزاد ماهان با برترین اساتید ایران با بیشترین تعداد قبولی و رتبه های برتر در ایران را می توانید از طریق لینک زیر مشاهده و دانلود نمائید.
